Son zamanlarda artan depremler ile merak edilen bu sorunun yanıtını sizlerle paylaşmak istedik. Afad sitesinden derlediğimiz içeriğimiz ile sizlerleyiz.
Deprem durumlarında can ve mal kayıplarının artmasının en önemli sebeplerinden biri de kişilerin bu durumlarda ne yapacağını bilmemeleridir. Eğer Deprem Sırasında Binanın İçindeyseniz;
* Kesinlikle panik yapmamalısınız.
* Sabitlenmemiş olan pencerelerden, raflarda, dolaplardan ve bunun gibi eşyalardan mutlaka uzak durmalısınız.
* Eğer sağlam sandalyeler ile desteknene masalarınız varsa altına, dolgun ve hacimli koltukların, kanepelerin, içi dolu olan sandıkların yanına çömelir pozisyonda veyahut uzanarak hayat üçgeni oluşturmalısınız. Başınızı ise iki elinizin arasına alarak koruyucu malzemelerle ( yastik, kitap gibi ) korumalısınız. Bu pozisyonda sarsıntı geçene kadar beklemelisiniz.Güvenli bir yer bulup, diz üstü ÇÖK, baş ve enseyi koruyacak şekilde KAPAN, düşmemek için sabit bir yere TUTUN hareketini yapın. Deprem sırasında sarsıntı durana kadar olduğunuz yerde kalın.
* Deprem sırasında camdan, pencereden, dışarıya bakan duvar ve kapılardan uzak durmalısınız.
* Aydınlatma tesisatlarından, armatürler gibi eşyaların üzerinize düşmemesi için uzak durmalısınız.
* Sarsıntı başladığında yataktaysanız orada kalmalısınız. Şayet üzerinize düşecek ağır bir eşya yakınınızda yoksa bir yastık ile başınızı korumalı ve en yakındaki güvenli alana geçmelisiniz.
* Çok sağlam ve yüke dayanıklı olduğunu bildiğiniz bir kapı değilse asla kapıyı kullanmayın. Çoğu iç mekan kapısı basit bir şekilde inşa edilmesinden ötürü sizi korumaktan çok uzaktır.
* Merdivenler veyahut çıkışlara doğru koşmamalısınız. Sarsıntı bitene kadar evin içinde kalmalı, sadece sarsıntının bitmesi ile dışarı çıkmalısınız. Sarsıntı sırasında binayı terk etmeye çalışmamalısınız.
* Binalarınızın balkonlarına çıkmamalısınız.
* Balkon veyahut pencerelerden atlamamalısınız.
* Asansör kullanmamalısınız.
* Acil durum ve yangın problemlerini bildirmenin dışında telefonları kullanmamalı ve ayrıca kibrit, çakmak aletlerini yakmamalısınız.
* Elektrik düğmelerine dokunmamalısınız.
* Bu gibi durumlarda elektrik kesilebileceğinden dolayı yangın alarmları çalışabilir ve yangın söndürme sistemleri devreye girebilir, bilincine olmalısınız.
* Şayet tekerlekli sandalyede bulunuyorsanız, sandalyenizin tekerleklerini kitlemeli ve baş, boyun bölgenizi korumalısınız.
* Her büyük depremin ardından mutlaka artçı depremler olabilir. Bu artçı depremler zamanla seyrekleşmekte ve büyüklükleri azalmaktadır. Artçı depremler hasar olan binalarda zararlara yol verebilmektedir. Bu nedenle sarsıntılar bitene kadar binalara kesinlikle girmemelisiniz.
* Artçı depremler sırasında ana depremde yapmanız gerekenleri yapmalısınız.
Deprem Sırasında Bina Dışında ve Açık Alandaysanız;
* Dışarıda kalmalısınız.
* Etrafınızdaki enerji hatları ve diğer binalardan, direk ve ağaçlardan ve duvar diplerinden uzak durmalısınız.
* Deniz kıyısındaysanız ordan uzaklaşmalısınız.
* Açık arazideyseniz çömelerek etraftan gelen tehlikelere karşı hazırlıklı olmalısınız.
* Toprak kayması, taşların düşmesi, yamaç altları gibi ortamlarda bulunuyorsanız en seri şekilde güvenli denecek alanlara geçmelisiniz.
* Binalardan düşebilecek baca, cam, sıvalara karşı tedbirli olmalısınız.
* Toprak altında bulunan kanalizasyon, gaz ve elektrik hatlarından gelecek sorunlara karşı dikkatli olmalısınız.
* Dış alanlarda en büyük tehlike, binaların duvarlarının yıkılması ve kırılmasıdır. Depremlerde olan ölümlerin önemli bir kısmı bina içinden dışarı kaçarak enkaz altında kalanlar oluşturmaktadır. Deprem sırasında yerin hareketi nadiren ölüme ve yaralanmaya sebep olur. Depremle ilgili bir çok ölüm çökmüş olan duvarlar, parçalanan camlar ve düşen eşyalardan kaynaklanmaktadır.
Deprem Anında Araç Kullanıyorsanız;
* Deprem anında kapalı bir otoparktaysanız arabanızın dışına çıkarak yanına yatmalı ve üzerinize yıkılabilecek olan tavan, tünel gibi büyük kitleler aracı belki ezecektir ancak yok etmeyecektir. Bu nedenle arabanın içerisinde olmanız durumunda üzerine düşen parçalar ezilmenize sebep olabilir.
* Aracınız ile kara yolunda seyir halinde bulunurken sarsıntı hissettiğiniz anda bulunduğunuz nokta güvenliyse yolu kapatmadan sağ tarafa yanaşmalısınız. Kontak anahtarınızı da yerinde bırakarak pencereleriniz kapalı arabanın içerisinde kalmanız önerilir.
* Deprem anında hasar görmüş olan yolları, köprüleri ve rampaları kullanmayın.
* Direklerden, ağaçlardan, enerji hatlarından mümkün oldukça uzaklaşmaya çalışın. Sarsıntıdan sonra acık alanlara gidin.
*Aracınız meskun mahallerde bulunuyorsa güvenli bir yerde değilse aracınızı durdurarak kontak anahtarınızı üzerinde bırakıp aracınızı terk edin ve acık alanlara gidin.
* Bir tünelin içinde ve çıkışa yakın bir alanda değilseniz aracınızı durdurun ve aşağıya inerek aracınızın yanına yatarak ayaklarınızı karnınıza çekin, ellerinizi başınızın üzerine kavuşturun.
Deprem Sırasında Toplu Taşıma Aracı veyahut Metrodaysanız;
* Trenin içinde sıkıca tutturulmuş askı, korkuluk veyahut herhangi bir yere tutunmalısınız.
* Metro veyahut tren personeli tarafından verilen her talimatı harfiyen izlemelisiniz.
* Gerekmediği sürece metro ve trenden inmemelisiniz. Elektriğe kapılabilir veya diğer bir trenin çarpması ile zarar görebilirsiniz.
Depremde Enkaz Altında Kaldıysanız;
* Kesinlikle kibrit veya çakmak yakmayın.
* Hareket etmeyin ve toz kaldırmayın.
* Ağzınızı ve burnunuzu mendille veya kıyafetiniz ile kapatın.
* Borulara veyahut duvarlara vurarak yerinizi arama kurtarma ekiplerine bildirmeye çalışmalısınız. Islık çalabilirsiniz. Bağırmayı son çare olarak kullanmalısınız, çünkü bağırmak tehlikeli boyutlarda toz yutmanıza neden olabilir.